Disputere sámi dearvvašvuođadutkama birra

Cand. Polit. Torunn Pettersen nákkáhallá phd-grádii dearvvašvuođadiehtagis ja bealušta almmolaččat nákkosgirjji mas guorahallá sámi etnisitehta dutkama variábelin. 

UiT Norgga árktalaš universitehta lágida ekstearna nákkáhallama Diehtosiidda auditorias, Sámi allaskuvllas, Guovdageainnus, gaskavahku 4.11.2015 dii. 12:15-16:00. Nákkáhallan dollojuvvo dárogillii. 

Juohke dutkkus mii spesifiserejuvvon álbmotjoavkku eallineavttuid dutká ferte defineret geat gullet jovkui. Váilevaš sámi-demográfalaš dáhta ja eahpečielga sámi-etnalaš rájit leat hástalussan daidda geat háliidit atnit sámi etnisitehta variábelin dutkamušain man ulbmilin lea kvantitatiiva máhttu populašuvnna dási dearvvašvuođa ja eallindili minstariid birra Norggas. Cand. Polit. Torunn Pettersena nákkosgirjji “Sámi ethnicity as a variable. Premises and implications for population-based studies on health and living conditions in Norway” ulbmil lea addit eambbo systemáhtalaš máhtu – ja ipmárdusa – fáktoriid birra mat sáhttet váikkuhit dakkár dutkamušaid hábmema, bohtosiid, ja dulkomiid.

Dutkosa váldosáhka lea ahte ii lean vejolaš árvalit čielga čovdosa mo operašonaliseret sámi etnisitehta. Ákkastallojuvvo ahte váldohástalus lea vihkkedit gaskkal mihttomeriid ‘Sámi giellačanasteapmi’ ja ‘Iešidentifiseren sápmelažžan’. Ákkastallojuvvo maid ahte go geavaha sámi etnisitehta variábelin de ferte leat dihtomielalaš siskkáldas sámi variašuvdnii ja kompleksitehtii mii gullá etnihkalaččat sirrejuvvon populašuvnnaid dutkamii. Oktiibuot fállá dutkkus systematalaš gova mii sáhttá dagahit ahte šaddá čielgaseabbon geaid birra mii hupmat go fádda lea dearvvašvuohta ja eallindilit muhtun populašuvnnas mii ii leat addojuvvon ii ge oktalaš.

Bagadallit
Váldobagadalli professor Magritt Brustad
Nubbi bagadalli professor Nils Oskal 

Árvvoštallanlávdegoddi
Professor Per Selle, Institutt for sammenliknende politikk, Universitetet i Bergen, – 1. opponeanta
Professor Oddgeir Friborg, Institutt for psykologi, UiT Norgga árktalaš universitehta, – 2. opponeanta
Vuosttašamanuensa Kjersti Bakken, Institutt for samfunnsmedisin, UiT Norgga árktalaš universitehta, – lávdegotti jođiheaddji

Nákkáhallanjođiheadddji
Professor Jan Rosenvinge, Institutt for psykologi, Det helsevitenskapelige fakultet, UiT Norgga árktalaš universitehta

Geahččalanlogaldallan addon fáttás dollojuvvo seammá sajis dii 10:15: “Hvordan er etnisitet operasjonalisert i internasjonal forskning om helseforhold, og har forskning på og statistiske analyser av samiske helsevariable noe å lære av dette?" 

Bures boahtin!