Deaivva ovddeš Sámi allaskuvlla journalistastudeantta: Aslak Paltto

Aslak Paltto válddii Sámi journalistihka bachelorgráda ja Sámi journalistihkka álgoálbmot perspektiivva mastergráda. Dal son bargá YLE Sáme Radios gos fuolaha iežas rádioprográmma Ásllaga A-studio.  Oahpásnuva suinna dás ja geahča video su birra vuollelis.

Sámi allaskuvla áigu boahttevaš vahkkuid presenteret ovddeš studeanttaid ja makkár geainnuid sii leat mannan maŋŋel go leat váldán oahpu. 

- In mun lean goassege jurddašan ahte mus lea beroštupmi álgit journalistan bargat, muhto mun dalán dihten ahte háliidan bargat journalistan go vulgen skuvlii, muitala Paltto. 

Vuosttaš jagi ohppet studeanttat ođasjournalistihka Sámi journalistihka bachelorgrádas. Nuppi jagi fas ohppet váddásut journalistihkalaš šlájaid, sihke ođđasiidda- ja featurejournalistihkkii čiekŋudit. Goalmmát jagi lea studeanttas válljenvejolašvuohta. De sáhttá sihke čiekŋudit filbmaohppui ja lohkat álgoálbmotjournalistihka, dahje sáhttá mannat lonohallanstudeantan eará guvlui. Paltto válljii čiekŋudit álgoálbmotjournalistihkkii ja su mielas lei dat miellagiddevaš.

- Dat lei iešalddis manne mun vulgen skuvlii. Mun háliidin diehtit mii lea dat eamiálbmot journalistihkka ja sámi muitalanvuohki. Dat lea stuora erohus gaskal oarjemáilmmi journalistihka ja sámi journalistihka, muitala Paltto.

Viidáset muitala Aslak Paltto ahte oahppu rievdadii su perspektiivva go ráhkada áššiid mediai.

- Dat rievddai juo dalle dan bacheloroahpus. Vuosttaš guokte jagi lei dat dábálaš journalistihka, ja goalmmát jagi mii álggiimet geahččat movt sáhttá oaidnit áššiid nuppe ládje. Geasa mii muitalit? Muitalit go mii olles álbmogii dego Suoma, Norgga ja Ruoŧa álbmogii, vuoi muitalit go mii sápmelaččaide? Movt sáhttit mii eará ládje muitalit go muđui dahket oarjemáilmmi medias. Dábálaččat go journalista álgá áššiid dahkat de lea muhtun vissis vuohki movt dan dahká, muhto oahpu bokte rievddai dat. Mun álo bijan gažaldatmearkka áššiide. Lea go dá dat vuohki dahkat dan, vuoi galggan go eará ládje jurddašit.    

Go Aslak válddii mastergráda de ledje su skuvlaoappát ja vieljat boahtán miehta máilmmi studeret. Dat lei su mielas stuora riggodat ja liige árvu dan ohppui.

- Oahppit ledje boahtán miehtá máilmmi, ja dan in lean vuordán. Mun doivon dat galge leat eambbo sámi journalisttat. Dat ledje muhtumat boahtán Kenyas, Brasilias, Amerihkás ja Sámis. Dat šattai nu rikkis go leat iešguđetlágán kultuvrrat go hálaimet eamiálbmogiid dili ja identitehta huksema birra ja nu ain viidáset.

Paltto muitala ahte lea somá bargat journalistan go beassá deaivat olbmuid, jearahallat ja go oahppá álo juoidá ođđa.

- Iešalddis dat hástalus lea njuiket ain ođđa áššái ja álgit dutkat mii dat duođaid lea. Don oahpat juohke beaivve juoidá go álggát bargat ođđa áššiin. Ii dat lea nu ahte don leat dego muhtun professor ahte don dieđát visot áššiid. Jus mánát jearahallat muhtun vuorraset journalistta gii lea ealáhagas juo - dat lohka ahte gal don lihka juohke beaivve oahpat vel juoidá.  Gal doaimmaheaddjit leat máŋgii álggos lohkan ja oahppan daid áššiid ovdal go álbmogii muitalit.