Matematihkka ja álgoálbmogat - Makkár rolla gielas ja kultuvrras lea oahpahusas?
Golggotmánu gaskamuttus čoahkkanit máŋgga riikka eamiálbmogat IndigMEC2 konferánsii Guovdageidnui, fáddán lea matematihkkaoahpahus eamiálbmotohppiide. Dat ahte iešguđet álgoálbmogat juogadit matematihkkaoahpahusa ovdamearkkaid, vurdojuvvo váikkuhit ahte álgoálbmotmatematihkkaoahpahus ovdána boahtteáiggis.
- Mii dárbbašit relevánta ja buori matematihkkaoahpahusa mii lea vuođđuduvvon iežamet gillii ja kultuvrii. Dán dálvve almmuhii Sámediggi raportta "Manne lea dárbu sámi parallealla ovttaárvosaš oahppoplánii matematihkas", mas fágalaš joavku rávvii ahte dakkár oahppoplána ráhkadeapmi ferte álggahuvvot. Eará álgoálbmogat leat čájehan ávkkálaš vásáhusaid maid mii sáhttit oahppat dán barggus, muhto mii dárbbašit eanet buriid digaštallamiid fáttá birra, dadjá allaskuvlalektor matematihkadidaktihkas, Anna Kaisa Partapuoli Sámi allaskuvllas.
Konferánssa ulbmilin lea háhkat arena gos oahpaheaddjit ja dutkit ovdanbuktet ovdamearkkaid mat sáhttet leat mielde ovddideamen matematihkkaoahppoplánaid álgoálbmogiidda. Dat mearkkaša ahte ovdamearkkat guoskkahit konferánssa váldofáddái nu go:
a) giela ja kultuvrra gaskavuođat,
b) áššit mat gusket álgoálbmotgielaide matematihkkaoahpahusas,
c) ovdamearkkat matematihkkaoahpahusas mat leat čađahuvvon sámi ja/dahje kvena ohppiiguin.
- Dasa lassin mis leat golbma gelddolaš váldologaldalli geat bohtet juogadit máhtuset. Professor Chris Matthews Austrália Annamooka-álbmogis bargá earret eará eamiálbmotperspektiivvaiguin oahppoplánain. Professora Wilfredo Aragui lea Kankana-ey-Ilocano ja dutká Filippiinnain eamiálbmogiid oahpu realfágain. Professora Tony Trinick lea leamaš mielde ovddideamen matematihkkaterminologiija Māorigielas 1980-logu rájes, muitala Partapuoli.
Konferánssas leat dievasčoahkkin logaldallamat ja posteriid ovdanbuktimat. Oahpaheaddjit maiddái ovdanbuktet iešguđetlágan vásáhusaid ja dutkit ovdanbuktet sin bohtosiid. Dasto leat joavkoságastallamat ja digaštallamat fáttás go juo nu ollu fágaolbmot leat čoahkkanan. Konferánssa ulbmiljoavkkut leat vuosttažettiin oahpaheaddjit, studeanttat ja dutkit, muhto maiddái vánhemat leat bures boahtin searvat.
- Buohkat geat beroštit álgoálbmotmatematihkas ja álgoálbmot oahppoplánain berrejit oassálastit konferánsii, deattuha Partapuoli.
Konferánsa dollojuvvo sámegillii ja eŋgelasgillii, ja gielat dulkojuvvojit. Eambbo praktihkalaš dieđuid ja ollislaš prográmma gávnnat dákko. Muitte dieđihanáigemeari 25.09.2024.
