Ođđasat
- Ylva Jannok Nutti oažžu Várdduo dieđalaš bálkkašumi 2023
- Oza giđa 2024 oahpuide
- Stádabušeahtta: Nanne sámi alitoahpahusa
- Sámi logut muitalit 15 raporta lea almmuhuvvon
- Barggat go vai lea go dus beroštupmi bargat dulkan?
- 3D-teknologiijain vejolaš hábmet ođđa oahppofálaldagaid
- Verddeovttasbargu gaskkal Sámi allaskuvlla ja Guovdageainnu suohkana
- Sámi oahpahuskonferánsa: guhkidan dieđihanáigemeriid
- Buohccidivššároahppu: ovttasbargošiehtadus UiT:in sajis
SÁMI PEDAGOGIHKA BIRRA GIRJI EŊGELASGILLII
Pedagogihka doavttir Pigga Keskitalo, professor Kaarina Määttä ja áššedovdi Satu Uusiautti leat almmuhan girjji sámi pedagogihka iešvuođaid birra. Girjjisteaset sii buktet ovdan sámi skuvlengažaldagaid máŋggabealagit.
Girjji duogášdieđut
Eamiálbmogiid skuvlengažaldagaid ovddideapmi lea áigeguovdilis fáddá ja dat lea boktán beroštumi viidát. Riikkaidgaskasaš oaidninvuogis ođđa girji hástala giddet fuomášumi sámiid skuvlejumi ovddideapmái. Mo dorvvastit eamiálbmogiid ja vehádatgielaid hálli oahppiid skuvlejumi dásseárvvu? Mo ordnet oahpahusa nu, ahte dat nanne ja dorvvasta sámegiela ja kultuvrra boahttevuođas? Mo doarjut oahpaheaddjiid, bajásgessiid ja oahpaheaddjiskuvlejeaddjiid barggu máŋggabealat diliin? Earret eará dáid fáttáid Keskitalo, Määttä ja Uusiautti guorahallet.
Girjji sisdoallu
Girji lea juhkkon viđa oassái. Čállit buktet ovdan vuosttaš oasis sámi skuvlahistorjjá, mii lea báidnon koloniserema ja amasvuođa ilbmanemiiguin. Ulbmilin lea leamašan sámiid gielalaš ja kultuvrralaš suddadahttin váldoálbmogiidda. Girji maiddái suokkarda sámedutkama ja dan reaidduid, erenomážit skuvladutkama ehtalaš gažaldagaid. Guovddáš fáttát girjjis leat sámi pedagogihka kultuvrralaš ja gielalaš iešvuođaide gullevaš oahpahusa rievdadeami vuogit ja reaiddut. Girjjis sámegiella lea oahpahusa guovddážis. Dieno háliduvvo čalmmustahttit ahte oahpahusa berre viiddidit giellaealáskahttima guvlui ovddibu eanet. Girjji maŋimuš oasis bukto ovdan skuvlamálle, mii vuođđuduvvá sámeoahpahusa áššedovdiid oaidninvugiide máŋggabealat sámeskuvlla birra.
Girjji mearkkašupmi
Keskitalo, Määttä ja Uusiautti girji ”Sámi Education” rahpá ságastallama skuvlla ovddideami birra buot dásiid ektui. Go oahpahusa sajádat suokkardallo de seammás čállit háliidit čalmmustahttit mo oahpahusa berre ovddidit dutkama ja aktiivvalaš doibmiid bokte. Lea dárbu nannet ovttasbarggu. Girji lea oaivvilduvvon buohkaide, geain lea beroštupmi eamiálbmogiid skuvlendiliide.
Girjji ”Sami Education” goasttideaddji lea Peter Lang-lágádus.
Girjji birra dieđut:http://www.peterlang.com/download/datasheet/71348/datasheet_262597.pdf
Lassedieđut:
1.amanuensa, PhD Pigga Keskitalo, Sámi allaskuvla tel. + 358 40 419 7175
pigga.keskitalo@gmail.com
Professor Kaarina Määttä, Lapin yliopisto tel. +358 400 696 480
kaarina.maatta@ulapland.fi
Áššedovdi, PhD Satu Uusiautti, Lapin yliopisto tel. +358 40 484 4167
satu@uusiautti.fi