Referánsateknihkka ja gáldogeavaheapmi

Referánsateknihkka ja gáldogeavaheapmi

Dutkan vuođđuduvvá dan máhttui mii juo gávdno, danin lea maid dábálaš ahte namuhit earáid bargguid go čállá dieđalaš teavstta. Lea dárbbašlaš árvvoštallat gálduid relevánssa ja kvalitehta ovdal go geavaha daid iežas barggus. Ferte čujuhit gálduide maid geavaha barggustis. Dan dahká go čujuha gáldui teavsttas ja čállá ollislaš referánssa referánsalistui/gáldolistui, juogo ieš dahje čujuhusreaiddu bokte.

Gálduid árvvoštallan ja gáldokritihkka

Gávdnojit máŋga diehtogáldu, muhto buot eai leat seamma áššáigullevaččat, relevánttat dahje luohtehahtti. Ovdalgo geavahat gáldu dieđalaš bargobihtáin dahje artihkkaliin, de berret dárkilit árvvoštallat gáldu relevánssa ja kvalitehta. Relevánsa lea dan birra makkár árvu gáldus lea du bargui ja dutkamii. Kvalitehta árvvoštallá go geahččá čálli ja publikašuvnna, ulbmiljoavkku ja šáŋŋera, goas teaksta lea almmuhuvvon ja lea go teaksta fágaguoibmeárvvoštallon.

Gáldoárvvoštallamii gávnnat ollu buriid rávvagiid dáppe  Søk og Skriv (dáru- ja eŋgelasgillii).

Gáldogeavaheami muittuhuslistu

- Buot gáldut galget bájuhuvvot riekta - sihke dađistaga teavsttas ja gáldolisttus
- Njuolggositáhtat galget sitáhtamerkejuvvot ja galgá čujuhuvvot daidda, sihke dađistaga teavsttas ja gáldolisttus
- Gálduide galgá čujuhuvvot nu dárkilit go vejolaš
- Sensor ii galgga dárbbašit ohcat gos gáldus lea viežžan inspirašuvnna dahje sitáhta
- Gáldočujuhusaid njuolggadusat gustojit seamma láhkai go jorgala eará gielas

Njuolggo sitáhtta vai parafraseren?

Jus geavahat earáid ideaid ja jurdagiid teavsttastat, de sáhtát válljet geavahit juogo njuolga sitáhta dahje ođđasit čállit earáid teavstta iežat sániiguin.

- Njuolggositáhtta mearkkaša ahte don njulgestaga geardduhat dan mii lea čállojuvvon originálagáldus. Njuolggositáhtta merkejuvvo "ruođuiguin" go biddjo tekstii. Guhkit sitáhtta, dat mearkkaša ahte leat eambbo go 3 linnjá/40 sáni, sáhttá čalmmustahttit nu ahte teaksta álgá siskelis go dat váldoteaksta, ahte geavaha unnit fonttaid, ja ahte lea linnjámolsun sihke bajábealde ja vuolábealde.

- Go parafrasere, de iežat sániiguin ođđasit čálát earáid materiála maid leat geavahan. Don fertet liikká čájehit gos leat viežžan dan máid čálát ja dan fuomášuhttit čujuheami bokte.

- Čoahkkáigeassu mearkkaša ahte addá čoahkkáigeasu deháleamos čuoggáin omd. ovtta kapihttalis. Das galgá maiddái leat čujuhus tekstii ja referánsa gáldolistui.

Geavat njuolggadussan ahte čujuhat dasa maid leat lohkan go geardduhat dan iežat sániiguin ja leage várrugas njuolggositáhtaid geavahemiin; muitte álo čujuhit.

Video om bruk av kilder (eksterna siidu)

Video om bruk av kilder (eksterna side)

 

Várut plagieremis

Plagieret mearkkaša ovdanbuktit earáid bargguid, jurdagiid ja dadjanvugiid/cealkagiid almmá muitaleames gáldu, - dan ahte gii lea dadjan dahje čállán dan.

Eambbo dan birra movt sáhtát eastadit plagierema.

Plagieren ii guoskka dušše tekstii, muhto maiddái govaid, tabeallaid dahje govvosiid geavaheapmái. Lea maiddái plagiáhta jus don geavahat ođđasit iežat teavsttaid ovddeš čállagis máid ieš leat čállán.

Vai ii gártta verrošit akademalaš čállima oktavuođas, de lea deaŧalaš oahppat rievttes gáldogeavaheami. Plagiáhta ii leat álo dihtomielalaš dahku, muhto sáhttá čuožžilit go boastut ipmirda gokko lea rievttes gáldogeavaheami rádji. Vel eahpediđolaš verrošeamis sáhttet leat duođalaš váikkuhusat, omd. ahte du bargu ii dohkkehuvvo dahje massát oahpporievtti gitta jagi rádjái.

Muitte álo: Juohke háve go vieččat muhtun earáid čállosiin, de das galgá čujuhus tekstii ja čujuhus gáldolistui mii čuovvu mielddusin.

 

Ovdamearkkat plagieremii sáhttet leat:

- Sitere dahje referere tekstii, muhto ii almmut gáldu.

- Geavaha nuppi olbmo njuolggosániid dahje cealkagiid, almmá siterenmearkkaid “ruođuid”.

- Du teaksta lea menddo lahka originálateavstta. Vaikko čujuhuvvo riekta, de ii leat doarvái dušše rievdadit muhtun sániid dahje veaháš rievdadit cealkaga. Teaksta ferte ođđasit hábmejuvvot iežat sániiguin.

- Lea máŋgen dahje ođđasit formuleren smávit teakstabihtáid máŋgga iešguđet gáldus almmá čujuhusaid bidjama haga.

- Ovdanbuktá/addá sisa osiid iežas ovdal buktojuvvon teavsttain (ieš-plagieren).

- Njuolggojorgaleapmi eará gielas almmá čilgehusa haga ahte lea jorgaleami birra sáhka.

 

Vai it gárttá verrošit oahpahusa ja čállima - muitte fal dán:

- Čujut buot gálduide nu mot badjelis namuhuvvon

- Dárkkis bures njuolggadusaid mat gusket dan konkrehta eksámenii dahje bargogáibádussii maid galggat addit

- Makkár veahkkeneavvut leat lobálaččat?
- - Lea go ovttasbargu lobálaš vai lea go buot gulahallan mielstudeanttaid gaskkas gildojuvvon eksámena áigge?
-  - Jus lea vejolaš ovttasbargat de galgá vástádus dattetge leat iešheanalaš

-Teakstaovttaláganvuohta gaskal studeanttaid geat čađahit seamma eksámena rehkenastojuvvo verrošeapmin

- Joavkoeksámena oktavuođas leat buot oasseváldit joavkkus ovddasvástideaddjin olles sisdoalus vástádusas, buktagis dahje olahusas. - Jus gáldučujuhuvvon lea váilevaš, de buot joavkku lahtut ráŋggáštuvvojit kollektiivvalaččat

 

Geahča maiddái: