Ođđasat
- Sávvat buresboahtima oahpposuorgái
- Sámi allaskuvlla doavttirgrádahasat Rivdulis
- Prográmmaoahput 2025 čavčča
- Professor Harald Gaski vuostáiválddii Ubmi universitehta 2024 gudnedoavttirduođaštusa
- Várdduo 2023 dieđabálkkašumi geigen
- Dutkanráđđi juolludii ruđa Eatnama Mánát Skuvlema Bálgáid alde prošektii
- Sámi allaskuvla sávvá hui ollu lihkku Johan Mathis Turi WINU bálkkašumiin
- Oza giđa 2025 oahpuide
- Vuosttaš PhD Sámi allaskuvlla prográmmas: Historjjálaš ovdavázzi
Luossa dárbbaša ráfi
Solveig Joks bealuštii čakčamánu 14. beaivvis 2016 iežas nákkosgirjji ”Luossa dárbbaša ráfi – movt bargguin, doahpagiin ja muitalusaiguin dovdo árbevirolaš máhttu Sirpmá guovllus”.
UiT Norgga árktalaš universitehta lágidii nákkáhallama Diehtosiiddas Guovdageainnus. Solveig Joks molssui dáinna iežas akademalaš namahusas mii leai Cand.polit. ođđa namahussii PhD mii lea seamma go filosofiija doavttir. Joks šaddá dál vuosttašamanueansa Sámi allaskuvllas.
Stuora beroštupmi
Solveig Joks nákkáhallan geasuhii olu olbmuid. Viidát ledjet guossit boahtán guldalit Joks nákkáhallama ja Diehtosiidda sáhkaskáidi lei measta dievvan.
Nákkáhallamis
Nákkáhallama árvvoštallanlávdegottis ledjet Vuosttašamanueansa dr.phil. Gro Birgit Ween (Kulturhistorisk museum, Avdeling for etnografi) vuosttaš vuostenákkáhallin; Dutki PhD Anna-Lill Drugge (Umeå universitet, Vaartoe/CeSam) nubbin vuostenákkáhallin ja Professor emeritus Georges Midré (UiT Norgga árktalaš universitehtas, Institutt for sosiologi, statsvitenskap og samfunnsplanlegging) guhte jođihii árvvoštallanlávdegotti. Muđui lei Instituhttajođiheaddji Marcus Buck (UiT Norgga árktalaš universitehtas, Institutt for sosiologi, statsvitenskap og samfunnsplanlegging) nákkáhallama jođiheaddji.
Luossa dárbbaša ráfi
Solveig Joks bohtosat dutkamis čájehit ee. ahte Deanu ássiid oktavuođat lussii ja detnui leat árbevirolaš máhtut, mat galggašedje boahtit ávkin Deanu čázádaga hálddašeapmái. Dát máhtut leat iešheanalaččat ja danne fertešivčče dat maiddái gieđahallot hálddašan dásis. Deanoluossa lea eará go dat mii almmolaččat gullo Deanu čázádaga luosa birra. Deanoluossa boahtá oidnosii báikki olbmuid oktavuođain lussii ja detnui. Dán luosas leat eará iešvuođat go omd. Atlántalaš luosas man iešvuođat leat šaddan luonddudieđa dutkama vuođul. Atlántalaš luossa lea šaddan lohkama ja mihtideami bokte. Vuođđun Solveig Joks dutkamii leat máŋggabealatvuođat luonddus ja máilmmis, Duohtavuohta ja luondu ii leat ovdagihtii addon, muhto juoga mii šaddá olbmuid ja eará sivdnádusaid gaskka. Deanoluosa iešvuohta lea earret eará ahte luossa dárbbaša ráfi. Jus olbmot bivdet ijat beaivve, nugo ollu turisttat dahket go sii ostet jándorkoarttaid, dalle luossa ii beasa goassige leat ráfis.
Dutkan čájeha ahte erohusaid árbevirolaš máhtuid ja luonddudieđalaš máhtuid gaskka ferte dovddastit ja váldit vuhtii. Erohusaid čalmmustahttin lea vuosttas lávkin oaččuhit oidnosii ođđa máhtuid. Dasa lassin gáibiduvvo vuđolaš bargu fievrridit ođđa máhtu hálddašeapmái. Deatnulaččat geavahit ovdamearkka dihtii beaivválaččat doahpagiid nugo dulvi, coahki ja čázis, mii muitala sin oktavuođa birra detnui ja lussii. Diet dehálaš doahpagat eai leat odne oidnosis Deanu hálddašeami almmolaš dokumeanttain.