Rehálašvuođalávdegoddi

Stivralahtut

  • Vuosttašamanueansa Hadi Lile, stivrra jođiheaddji, olggobealáirras
  • Universitehtalektor Christina Storm Mienna, stivralahttu, olggobealáirras
  • Dutki Torunn Pettersen, stivralahttu, siskkobealáirras

Sámi allaskuvlla rehálašvuođalávdegotti mandáhta

Dohkkehuvvon Dutkan- ja oahppostivrras 11.5.2021

Sámi allaskuvla lea ásahan rehálašvuođalávdegotti guovttesuorat mandáhtain:

  • Ovddidit buriid dutkandábiid ja easttadit eahperehálašvuođa dutkamis earret eará logaldallamiid, čoahkkimiid, semináraid ja diehtojuohkimiid lágidemiin: ja árjjalaččat ovddidit eamiálbmotdutkama dutkanetihka
  • Meannudit ja cealkit áššiin dohkkehuvvon dutkanehtalaš norpmaid navdojuvvon rihkkumiid birra

Lávdegottis lea golbma miellahtu, geain buohkain lea persovnnalaš várreláhttu maid Sámi allaskuvlla dutkan- ja oahppostivra nammada. Golmma miellahtu gaskkas nammaduvvo okta jođiheaddji geas lea juridihkalaš gelbbolašvuohta.

Buot golmma miellahtus galgá doavttirgealbu, mii sihkkarastá dutkangealbbu lávdegoddái. Dutkan- ja oahppostivra galgá maid nammadeami oktavuođas sihkkarastit ahte lávdegottis lea gelbbolašvuohta etihkas, eamiálbmotdutkamis, juridihkas, sámegielas, dárogielas ja eŋgelasgielas.

Okta miellahtu galgá leat Sámi allaskuvlla bargi ja guokte miellahttu galgaba leat olggobeale lahtut. Lávdegoddi lea sorjjasmeahttun Sámi allaskuvlla dábálaš linnjáorganiseremis, ja olggobeale lahtut nannejit dán sorjjasmeahttunvuođa.

Rehálašvuođalávdegotti nammadeamis ferte sihkkarastit ahte sohkabeliid ovttadássásašvuohta váldojuvvo vuhtii nu ahte goappašat sohkabealit leat ovddastuvvon, gč. likestillings- og diskrimineringsloven § 28 (Lov om likestilling og forbud mot diskriminering (likestillings- og diskrimineringsloven) - Lovdata).

Rehálašvuođalávdegotti miellahtuid doaibmaáigodat lea golbma jagi.

Dieđalaš eahperehálašvuođain dárkkuhuvvo fálsken, fabrikkeren, plagieren ja eará duođalaš rihkkumat dohkkehuvvon dutkanehtalaš norpmain mat leat dahkkon diđolaččat dahje beare unnán várrogasvuođain dutkama plánemis, čađaheamis dahje raporteremis.

Rehálašvuođalávdegoddi galgá juohke áššis dohkkehuvvon dutkanehtalaš norpmaid vejolaš rihkkumiid birra cealkit

  • lea go dutki láhtten eahperehálaččat vai ii,
  • lea go ásahusas vuogádatfeaila, ja
  • galgá go dieđalaš bargu divvojuvvot vai gessojuvvot ruovttoluotta.

Rehálašvuođalávdegoddi sáhttá almmolašvuođalága 24. paragráfa mielde mearridit almmolašvuođas doalahit dieđuid rehálašvuođarihkkuma birra.

Rehálašvuođalávdegoddi raportere jahkásaččat doaimmaidis Sámi allaskuvlla dutkan- ja oahppostivrii.

Láhkavuođđu

 

Bagadus navdon dutkanehtalaš rehálašvuođarihkkunáššiid meannudeapmái

Dohkkehuvvon Dutkan- ja oahppostivrras 11.5.2021

Guhte navdá ahte Sámi allaskuvlla dutkandoaimmaid oktavuođas dutkanehtalaš rehálašvuođarihkkun lea dáhpáhuvvan dieđiha dan čálalaččat Sámi allaskuvlla oahppo- ja dutkanhovdii, gii ovddida ášši Sámi allaskuvlla rehálašvuođalávdegoddái.

Dieđus vejolaš dutkanehtalaš rehálašvuođarihkkuma birra galgá čilgejuvvot vejolaš rehálašvuođarihkkuma čuovvovaš beliid hárrái:

  • almmuheami metadáhtat: čálli (-id) namat, almmuheami namma, áigečállaga namma etc.
  • rehálašvuođarihkkuma navdojuvvon viidodat, 
  • rehálašvuođarihkkuma málle:
  • - fálsken, fabrikkeren, plagieren vai/dahje eará duođalaš rihkkun dohkkehuvvon dutkanehtalaš norpmain
  • - diehtu orru go leamen dahkkon diđolaččat vai beare unnán várrogasvuođain
  • - guoská go dutkama plánemii, čađaheapmái vai raporteremii
  • dieđiheaddji oktavuođadieđut vai hálddahusas lea vejolašvuohta háhkat eanet dieđuid

Diehtu vejolaš dutkanehtalaš rehálašvuođarihkkuma birra vurkejuvvo Sámi allaskuvlla arkiverenvuogádahkii muhto sáhttá šerbmejuvvot nu ahte dieđut eai boađe oidnosii almmolašvuođalága 24. paragráfa mielde.

Rehálašvuođalávdegottis lea sierra ovddasvástádus čuvget áššiid doarvái bures. Lávdegotti jođiheaddji mearrida makkár dieđuid ja dokumentašuvnna galgá čohkkejuvvot, ja dutkanhálddahus váldá vuostá lávdegotti jođiheaddji diŋgojumi ja čohkke dokumentašuvnna mii dárbbašuvvo ášši meannudeapmái rehálašvuođalávdegottis.

 

Rehálašvuođalávdegotti miellahtuid nammadanrutiidna

Dohkkehuvvon Dutkan- ja oahppostivrras 11.5.2021

Allaskuvladirektevra ovddida juohke goalmmát jagi Sámi allaskuvlla dutkan- ja oahppostivrii rehálašvuođalávdegotti miellahtuid nammadanášši. Áššis ovddiduvvo golbma miellahttoevttohasa ja sidjiide golbma persovnnalaš várrelahtu. Golmma miellahtu gaskkas árvaluvvo jođiheaddji.

Buot golmma miellahtus galgá doavttirgealbu, mii sihkkarastá dutkangealbbu lávdegoddái. Nammadettiin lea dutkan- ja oahppostivrras ovddasvástádus árvvoštallat miellahtuid ja várrelahtuid gelbbolašvuođaid golmma áššesuorggi siskkobealde, namalassii: etihkas, eamiálbmotdutkamis ja juridihkas.

Áššečilgehusas galgá evttohasaid gelbbolašvuohta namuhuvvon áššesurggiiguin čilgejuvvot detálja dásis vai DOS sáhttá nammadit lávdegoddái lahtuid ja sihkkarastit lávdegoddái gáibiduvvon gelbbolašvuođa. Dakkár detálljalistu sisttisdoallá ovdamearkka dihte namaid kurssaide maid leat váldán, relevánta čállosiid namaid maid lea almmuhan ja rollaid eará sullasaš lávdegottiin.